Już po raz ósmy Wschód Kultury zagości w Białymstoku. Istniejący od 2007 roku festiwal Inny Wymiar od 2013 roku jest częścią tego projektu. W tym roku festiwal odbędzie się od 20 do 23 sierpnia i wyjątkowo rozpocznie, a nie zakończy Wschód Kultury, który z Białegostoku przeniesie się do Rzeszowa (28-30.08) i Lublina (3-6.09).
Inny Wymiar od początku prezentuje bogactwo wielokulturowości Podlasia, a w szczególności Białegostoku. Promuje ideę dialogu i tolerancji w mieście zróżnicowanym kulturowo, gdzie od wieków współegzystowali ze sobą Polacy, Rosjanie, Białorusini, Tatarzy, Ukraińcy, Litwini, Żydzi i Niemcy. Przywraca pamięć o utraconym, jednocześnie ukazując dokonania współczesne, łączy historię ze współczesnym działaniem artystycznym.
Tematyka festiwalu została w tym roku poszerzona o kulturę chorwacką i skandynawską, a w programie tegorocznej edycji zaprezentujemy także twórczość artystów m.in. z Armenii, Białorusi, Macedonii, Niemiec, Polski, Słowenii i Ukrainy.
Tym, co wyróżnia nasz festiwal, jest podział na pięć wymiarów: muzyki, sztuki, teatru, filmu i społeczności.
Harmonogram festiwalu
20.08 / czwartek
12:00-20:00 Niewidzialni (UA) / wystawa
miejsce: Rynek Kościuszki
organizatorzy: Białostocki Ośrodek Kultury, Stepan Rudyk i Anna Rudyk
16:00-18:00 Niezależny projekt teatralny: HETAMY (BY) / projekcja spektaklu
miejsce: Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
17:30-18:30 Niewidzialni (UA) / spotkanie z twórcami
miejsce: Klub Fama, ul. Legionowa 5
organizatorzy: Białostocki Ośrodek Kultury, Stepan Rudyk i Anna Rudyk
19:00-19:45 Algirdas Bakas: Kaliningrad (LT) / wernisaż, spotkanie z artystą
miejsce: foyer Kina Forum, ul. Legionowa 5
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
21:00-22:30 Teatr PAPAHEMA / Teatr Żydowski: PeKiN / spektakl
miejsce: Teatr Dramatyczny im. A Węgierki w Białymstoku – sala kameralna, ul. Elektryczna 12
organizatorzy: Fundacja Teatr PAPAHEMA, Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie
21:00-23:15 Bóg istnieje, a jej imię to Petrunia (MK/BE/SI/FR/HR) / kino plenerowe (wiek: 16+)
miejsce: plac przy BOK-u, ul. Legionowa 5
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
21.08 / piątek
8:00-20:00 Niewidzialni (UA) / wystawa
miejsce: Rynek Kościuszki
organizatorzy: Białostocki Ośrodek Kultury, Stepan Rudyk i Anna Rudyk
14:00-20:00 Algirdas Bakas: Kaliningrad (LT) wystawa
miejsce: foyer Kina Forum, ul. Legionowa 5
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
16:00-17:30 Na tatarskim szlaku / wernisaż i spotkanie
miejsce: Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
18:00-19:00 Strach / wernisaż
miejsce: Galeria Arsenał elektrownia, ul. Elektryczna 13
organizator: Galeria Arsenał w Białymstoku
19:00-20:00 Muzyka szwedzkiego dworu / koncert
miejsce: Aula Magna pałacu Branickich, ul. Kilińskiego 1
organizator: Fundacja Pro Anima
20:00-22:00 Teatr „Złote Wrota”: Czy mnie kochałeś, tato? (UA) / projekcja spektaklu
miejsce: Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
wiek widzów: 16+
21:00-23:00 Ojciec (BG/GR) / kino plenerowe
miejsce: plac przy BOK-u, ul. Legionowa 5
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
22.08 / sobota
8:00-20:00 Niewidzialni (UA) / wystawa
miejsce: Rynek Kościuszki
organizatorzy: Białostocki Ośrodek Kultury, Stepan Rudyk i Anna Rudyk
10:00-17:00 Na tatarskim szlaku / wystawa
miejsce: Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
11:00-13:00 Strach / oprowadzanie kuratorskie i spotkanie
miejsce: Galeria Arsenał elektrownia, ul. Elektryczna 13
organizator: Galeria Arsenał w Białymstoku
13:00-18:00 Strach / wystawa
miejsce: Galeria Arsenał elektrownia, ul. Elektryczna 13
organizator: Galeria Arsenał w Białymstoku
13:30-14:30 Rusłan Kulewicz, Andrzej Waszkiewicz: Grodno – wspólna przeszłość w opowieściach i wspomnieniach (BY) / spotkanie online
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
WYDARZENIE ODWOŁANE
14:00-20:00 Algirdas Bakas: Kaliningrad (LT) / wystawa
miejsce: foyer Kina Forum, ul. Legionowa 5
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
15:00-16:45 God dag Chopin! (BY) / koncert
miejsce: foyer Opery i Filharmonii Podlaskiej, ul. Odeska 1
organizator: Opera i Filharmonia Podlaska – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku
17:00-22:00 Czeremszyna, Horyna, Dagadana (PL/UA) / koncert
miejsce: Kino Forum, ul. Legionowa 5
organizatorzy: Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej, Białostocki Ośrodek Kultury
18:00-19:00 (Nie)modny Białystok 1938-1959 / promocja książki
miejsce: Galeria im. Sleńdzińskich, ul. Wiktorii 5
organizatorzy: Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku, Białostocki Ośrodek Kultury
20:00-21:00 Kooperacja Flug: Wilcze Dzieci / spektakl
miejsce: Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej, ul. Leśna 7, Wasilków
organizator: Kooperacja Flug
23.08 / niedziela
8:00-20:00 Niewidzialni (UA) / wystawa
miejsce: Rynek Kościuszki
organizatorzy: Białostocki Ośrodek Kultury, Stepan Rudyk i Anna Rudyk
10:00-17:00 Na tatarskim szlaku / wystawa
miejsce: Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
11:00-12:00 Znikające miejsca i ludzie / spacer edukacyjny
początek spaceru: Brama Wielka Pałacu Branickich, plac Branickich
organizator: Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku
13:00-15:00 Miasto utkane z dźwięków / spotkanie muzyczne
miejsce: Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
organizatorzy: Białostocki Ośrodek Kultury, Piotr Znaniecki
13:00-18:00 Strach / wystawa
miejsce: Galeria Arsenał elektrownia, ul. Elektryczna 13
organizator: Galeria Arsenał w Białymstoku
14:00-20:00 Algirdas Bakas: Kaliningrad (LT) / wystawa
miejsce: foyer Kina Forum, ul. Legionowa 5
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
17:00-19:00 Teatr Powszechny w Warszawie: Jak ocalić świat na małej scenie? / spektakl
miejsce: Białostocki Teatr Lalek, ul. Kalinowskiego 1
organizator: Białostocki Ośrodek Kultury
17:30-20:00 Wręczenie nagród Prezydenta Miasta Białegostoku, koncert Kuby Badacha
miejsce: sala Forum, ul. Legionowa 5
organizator: Miasto Białystok, Białostocki Ośrodek Kultury
wydarzenie towarzyszące
19:00-22:00 Kobiety Wschodu / koncert plenerowy
miejsce: park Planty
organizator: Spółdzielnia Socjalna Artystów Białostockich „Artejon” w Białymstoku
20:00-22:00 Grupa Coincidentia: Rok metalowego szczura / spektakl
miejsce: Opera i Filharmonia Podlaska – sala kameralna, ul. Odeska 1
organizator: Fundacja Działań Kreatywnych Coincidentia
Na wszystkie wydarzenia WSTĘP BEZPŁATNY. Nie niektóre – obowiązuje rejestracja.
Zasady uczestnictwa w wydarzeniach na stronie www.innywymiar.bialystok.pl
Materiały do pobrania dla mediów (harmonogram, opisy wydarzeń, zdjęcia) TUTAJ
W ramach INNEGO WYMIARU MUZYKI zaprosimy słuchaczy na koncert zespołu Dagadana, łączącego za sprawą jazzu, elektroniki i world music elementy kultury ukraińskiej i polskiej. Dagadana przyjedzie do nas w poszerzonym składzie, aby prapremierowo zagrać materiał z płyty, która ukaże się pod koniec lata. Ciekawostką jest, że na swoim nowym albumie zespół odwołuje się głównie do starych pieśni życzeniowych, tzw. szczedriwek.
Festiwalowa publiczność usłyszy też Czeremszynę, grupę inspirującą się folklorem słowiańskim i nazywaną „Podlaską Hodowlą Muzyki Żywej” oraz Horynę, prezentującą folklor ukraińskiego Polesia.
W białostockim Parku Planty odbędzie się koncert Kobiety Wschodu, podczas którego wystąpią tworzące w naszym regionie artystki: Dj Magdala, Mgły, Na ta tu, Yukaa, Sara 5tka i Miss God.
Projekt Miasto utkane z dźwięków przybliży zarówno dorobek znanych białostoczan, jak np. Wiera Gran czy Zygmunt Białostocki, jak i tych mniej znanych: Szymona Osowickiego, Miszy Szpoliańskiego czy Herca Rubina, którzy odnieśli sukces na świecie. Przypomniani zostaną również artyści, którzy nie urodzili się w Białymstoku, ale byli z nim związani.
Z kolei podczas recitalu God dag Chopin! białoruski pianista Kirył Kieduk wykona utwory mistrza i ucznia. Mistrz to Fryderyk Chopin, uczeń – Thomas Dyke Acland Tellefsen, norweski pianista, pedagog i kompozytor. Recital poprzedzi prelekcja przygotowana we współpracy z Narodowym Instytutem Fryderyka Chopina.
Muzyka szwedzkiego dworu, czyli koncert monograficzny barokowego kompozytora Johana Helmicha Romana (1694-1758), „ojca muzyki szwedzkiej”, to wydarzenie unikatowe, bo pierwsze w Polsce! W koncercie w Pałacu Branickich wezmą udział muzycy z całego kraju, specjalizujący się w muzyce dawnej.
INNY WYMIAR SZTUKI to cztery wystawy. Pierwsza z nich, „Strach”, poszuka odpowiedzi na pytania: czy na formę strachu mają wpływ uwarunkowania historyczno-kulturowe? czy istnieje jeszcze ktoś nieustraszony? czy strach jest polityczny? jaka jest alternatywa dla strachu? Na wystawie zobaczymy prace 24 artystek i artystów z Europy Środkowo-Wschodniej oraz z pogranicza z Azją, w tym m.in. Mirosława Bałki, Huberta Czerepoka i Rafała Bujnowskiego.
Z kolei „Niewidzialni” to efekt projektu fotograficznego o Ukraińcach żyjących w Wielkopolsce. Wzięło w nim udział 50 osób z różnych środowisk, a celem było obalenie mitu „Ukrainka – sprzątaczka / Ukrainiec – budowlaniec” i przedstawienie Ukraińców jako ciekawych ludzi, często dla nas niewidocznych, a żyjących tuż obok nas.
Wystawa zdjęć “Kaliningrad” Algirdasa Bakasa to swoiste antropologiczne i socjologiczne badania nad sowieckim dziedzictwem, odkrywające zarówno fasadę jak i peryferia Kaliningradu.
Ostatnia wystawa, “Na tatarskim szlaku”, oparta będzie na relacjach podlaskich Tatarów oraz na udostępnionych przez członków tej społeczności fotografiach, dokumentach i pamiątkach. To próba uchwycenia subtelnej specyfiki tej mniejszości, a towarzyszyć jej będzie spotkanie poświęcone dawnym i współczesnym wyzwaniom asymilacji.
W ramach INNEGO WYMIARU TEATRU pokażemy spektakl „PeKiN” Teatru PAPAHEMA. To wycieczka w czasie i przestrzeni, opowieść o postawie wobec komunizmu i transformacji, o lękach i kompleksach, spełnionych i niespełnionych marzeniach, o stosunkach polsko-żydowskich. Spektakl w konwencji stylistycznego collage’u ukazuje zjawisko, jakim jest Pałac Kultury i Nauki, w całej jego złożoności.
W programie także prapremiera inspirowanego kinem i teatrem Dalekiego Wschodu thrillera pandemicznego “Rok metalowego szczura” Grupy Coincidentia. Spektakl zadaje pytanie o sens teatru w coraz bardziej wyalienowanej, nie tylko przez pandemię, rzeczywistości i bada możliwości połączenia nowych technologii z teatrem formy. To także próba odnalezienia nowego języka, który ocali zdolność do śnienia i opowiadania historii w warunkach pandemii nie tylko koronawirusa, ale także zarazy toksycznych informacji, lęków i manipulacji.
Spektakl “Wilcze dzieci” Kooperacji Flug inspirowany jest losami niemieckich sierot, które po zakończeniu wojny, by ratować życie, uciekały z terytorium wroga, zwykle na Litwę. To historia niewinnych istot uwikłanych w wojnę dorosłych. Pokaz spektaklu w skansenie pod Białymstokiem spotęguje wrażenia – widzowie odbędą drogę podobną do wędrówki Wilczych Dzieci.
Planujemy transmisję spektaklu “HETAMY”, opartego na książce Białorusina Andreja Horwata. Zamieszkał on na Polesiu, a swoje refleksje o życiu na wsi i tamtejszych mieszkańcach publikował na Facebooku. Białorusinom spodobały się jego opowieści, dlatego poprzez crowdfunding sfinansowali wydanie książki. To zapewne pierwsza książka o współczesnych Białorusinach – kim są? jaka jest ich historia? dlaczego nie mówią po białorusku?
Zapraszamy też na transmisję spektaklu „Czy mnie kochałeś, tato” ukraińskiego Teatru “Złote Wrota”. Główny bohater, Ołeksandr, co noc widzi zmarłego ojca i studnię na podwórzu. Zastanawia się, dlaczego ojciec zawsze mówi tylko o studni, a nigdy o tym, czy kochał syna? To polska prapremiera sztuki, uznanej przez krytyków za „najbardziej nowatorski i niezwykły dramat, napisany w przestrzeni postsowieckiej w ostatnich latach.”
W ramach INNEGO WYMIARU FILMU pokażemy dwa nagradzane na europejskich festiwalach filmy. Pierwszy to „Bóg istnieje, a jej imię to Petrunia” macedońskiej reżyserki Teony Strugar Mitevskiej. W pewnej wiosce, co roku z okazji Epifanii pop rzuca do rzeki krzyż, a mężczyzna, który go wyłowi, może liczyć na wszelkie łaski i dobrobyt. Gdy wydobywa go kobieta, wybucha skandal. Film zainspirowany jest prawdziwymi wydarzeniami, które wywołały dyskusję o roli kobiet we współczesnym świecie i kościele. Z kolei “Ojciec”, film bułgarskiego duetu Kristina Grozeva i Petar Valchanov, to słodko-gorzka farsa rodzinna, pełna absurdów i sytuacyjnego tragikomizmu opowieść o niełatwej relacji pomiędzy ojcem i synem.
W ramach INNEGO WYMIARU SPOŁECZNOŚCI wybierzemy się na spacer edukacyjny Znikające miejsca i ludzie, podczas którego poznamy bliżej ulicę Mickiewicza, jedną z najstarszych ulic miasta. Jej dzieje to zarazem dzieje Białegostoku – od czasów rezydencji magnackiej po czasy rozwoju przemysłowego ośrodka.
Podczas spotkania online “Grodno – wspólna przeszłość w opowieściach i wspomnieniach” poznamy Rusłana Kulewicza i Andrzeja Waszkiewicza, którzy patrzą na swoje miasto z różnych perspektyw: dziennikarza i historyka.
Odbędzie się także promocja książki “(Nie)modny Białystok 1939-1959” – bogato ilustrowanej pozycji o tym, co się nosiło w latach 1939-1959 w Białymstoku. Moda jest tu pretekstem do pokazania wojennej i powojennej historii miasta z pozycji zwykłego człowieka. Obrazuje nie tylko zmieniające się trendy, ale też zmiany społeczne, które zaszły w mieście w związku z utratą połowy mieszkańców i przybyciem nowych. Książka zawiera ponad 400 fotografii, m.in. od prywatnych kolekcjonerów.
Wydarzenia towarzyszące:
Wręczenie Nagród Artystycznych Prezydenta Miasta Białegostoku oraz Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego.
Organizatorzy:
Narodowe Centrum Kultury
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – projekt sfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Kultura Dostępna
Miasto Białystok
Białostocki Ośrodek Kultury
Wydarzenie objęte jest Honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Białegostoku
Patroni medialni:
Polskie Radio Białystok
Białystok Online
Kurier Poranny
Poranny.pl
Gazeta Wyborcza
Wyborcza.pl Białystok
Sponsor:
Augustowianka
Partnerzy:
Fundacja Teatr PAPAHEMA
Galeria Arsenał w Białymstoku
Fundacja Pro Anima
Opera i Filharmonia Podlaska – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku
Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej
Kooperacja Flug
Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku
Spółdzielnia Socjalna Artystów Białostockich “Artejon” w Białymstoku
Fundacja Działań Kreatywnych Coincidentia
Program Współpracy Transgranicznej Polska – Białoruś – Ukraina 2014–2020
Ukrainian Cultural Foundation
Stepan Rudyk i Anna Rudyk
Piotr Znaniecki