Filmy z Festiwalu AfryKamera

Festiwal Filmów Afrykańskich AfryKamera to pierwszy w Europie Środkowo-Wschodniej festiwal prezentujący afrykański wkład w rozwój światowej kinematografii. Od ośmiu lat organizowany jest w Warszawie, ale jego mniejsze odsłony odbywają się w kilku innych miastach, w tym w Białymstoku. Warto się przekonać, że Afryka wcale nie jest – jak sądzą niektórzy – filmową pustynią na mapie świata!

27.04 (niedziela)
20:00 TOUGH BOND
(USA/Kenia, 86′, bilety w cenie: 10 zł / karnety: 35 zł)

28.04 (poniedziałek)
18:00 TO WINA HAJSU cz. I i cz. II
(Ghana, 108′ bilety w cenie: 10 zł / karnety: 35 zł)
20:00 C JAK CHŁOPIEC (Nigeria, 118′, bilety w cenie: 10 zł / karnety: 35 zł)

29.04 (wtorek)
18:00 KRÓLOWE NOCY W ŚWIECIE GANGÓW + DROGA DO RAJU
(RPA, 110′, bilety w cenie: 10 zł / karnety: 35 zł)
20:00 TAKI SIĘ URODZIŁEM
(USA/Kamerun, 82′, bilety w cenie: 10 zł / karnety: 35 zł)

TOUGH BOND

zdj. i reż. Anneliese Vanderberg, Austin Peck
USA/Kenia 2013, 86 min
muzyka: Johan Karlberg, Esau Mwamwaya, Seye

Gdy wioski plemienne w Kenii odchodzą w niebyt na rzecz przepastnych miejskich slumsów, więzi społeczne się rozpadają, a wśród wielu poszkodowanych upadkiem rodzin są dzieci ulicy. Reżyserzy przez trzy lata śledzili losy czwórki dzieci – Akai, Petera, Anto, Sinbada – uzależnionych od wąchania kleju o nazwie „Tough Bond” („silna więź”). Razem tworzą substytut rodziny (określając swą grupę mianem „Survivor”) z nieodłącznym atrybutem butelki przymocowanej do ust. Odcięci od bezpieczeństwa zapewnionego przez tradycyjne wioski, doskonale wkomponowali się w przemoc miejskiej dżungli. Razem przeciwstawiają się głodowi i AIDS, bez wsparcia społeczności lokalnej czy rządu. „Tough Bond” to bezlitosny wgląd w mroczną stronę współczesnego Nairobi, gdzie rozwój przynosi także niewspółmierne zniszczenie. Jednocześnie – skontrastowane z życiem na wsi – stanowi istotne dokumentalne pytanie o kierunek zmian zachodzących na kontynencie.
Festiwale, nagrody m.in.:
2013: Hotdocs, MFF Nowy Orleans, MFF Berlinale Generation, MFF Sundance, MFF Chicago

TO WINA HAJSU CZ. I i II (COZ OV MONI I & II)

reż. King Luu
Ghana 2010/2013, 45 min + 63 min
scenariusz: FOKN BOIS
zdjęcia: Kofi Asante
muzyka: FOKN BOIS

Typowy ghanijski dzień w Gbese… Akra, duet hip-hopowy M3NSA i Wanlov the Kubolor mają prosty plan: odebrać kasę od dłużnika i wybrać się do klubów w poszukiwaniu czarnej Afrodyty. Szalona jazda bez trzymanki, która – jak głoszą twórcy – jest pierwszym musicalem pidgin english, czyli w ghanijskiej lokalnej odmianie angielskiego. W obu częściach typowe dialogi pojawiają się jedynie okazjonalnie, zamiast tego z komicznym zacięciem, przypominającym przygody amerykańskiego duetu Cheech i Chong, rapują wymieniając się poglądami, dyskutując o jedzeniu, kobietach, czy martwiąc się o pieniądze. Między banalnością prób poderwania dziewczyn czy szukania „szybkiej forsy”, epizodów bycia na haju oraz nastawieniem na beztroską komedię, „Coz Ov Moni” prezentuje porządny wgląd w życie uliczne ghanijskich miast. Świetnie zrealizowany przez czołowego ghanijskiego twórcę wideoklipów, z niesamowitą dawką eklektycznej muzyki (głównie afrobeat oraz hip-hop) i niezwykle charyzmatycznymi członkami zespołu FOKN BOIS, „To wina hajsu” powoli zyskuje miano pierwszego kultowego ghanijskiego filmu.
Festiwale, nagrody m.in.:
2013: Film Afrika, Norient MusikFilm Festival
2010: MFF Rio, MF Afrykański w Cannes

C JAK CHŁOPIEC (B for Boy)

reż. Chika Anadu
Nigeria 2013, 118 min

Dzięki niezwykle mocnemu debiutowi Chika Anaku wprowadza kino nigeryjskie w świat światowego art-house’u. Odważny i nieunikający konfrontacji z kulturowymi tabu debiut reżyserki wnika w rozdartą tkankę społeczną kraju znajdującego się pomiędzy przeszłością a przyszłością. 39-letnia Amaka Okoli (Nwadili) jest dobrze usytuowaną bizneswoman, stanowiącą o nowym obliczu współczesnej Nigerii – przedsiębiorcza, pewna siebie oraz w niezwykle udanym równoprawnym związku ze swoim mężem Nonso (Odogwu). Mimo szczęśliwego małżeństwa posiadają tylko jedną córkę Ijeomę, przez co rodzina męża zaczyna wywierać presję odnośnie braku męskiego potomka. Matka Nonso, zaprasza nawet do domu syna potencjalną drugą żonę – młodziutką Chimę. Amaka, która właśnie znajduje się w 6 miesiącu ciąży, zaczyna tracić grunt pod nogami. Pomimo zapewnień męża o jego miłości, coraz mocniej wpada w pułapkę tradycyjnych oczekiwań odnośnie roli kobiety w domu, a pragnieniami współczesnej wyzwolonej kobiety.
Festiwale, nagrody m.in.:
2014: MFF Rotterdam; 2013: MFF Londyn – konkurs debiutów; MF AFI – nagroda publiczności; Nagrody British Film Institute

KRÓLOWE NOCY W ŚWIECIE GANGÓW (GLITTERBOYS & GANGLANDS)

scen., zdj. i reż. Lauren Beukes
RPA 2011, 67 min

W samym sercu najbrutalniejszej dzielnicy RPA – Cape Flats, gdzie wojny gangów są życiem codziennym, odbywa się konkurs Miss Gay Western Cape. Nie bacząc na brutalność egzystencji, grupa transseksualnych moffies zszywa cekiny, układa włosy, poleruje tiary, depiluje ciało, przykleja rzęsy i ćwiczy swój ponętny chód – wszystko w nadziei zdobycia miana najpiękniejszego geja Zachodniego Wybrzeża. Reżyserka Lauren Beukes skupia uwagę na wybranej grupie uczestników, obserwując ich nieustające starania, żeby ukazać światu swą „wewnętrzną kobietę”. Kamera śledzi ich od przygotowań aż po wielki dzień. Kat Gilardi, będąca w szczęśliwym związku, dokłada wielkich starań do konkursu, choć tragedia rodzinna w pewnym momencie może zmusić ją do wycofania się z rywalizacji. Eva Torez za dnia jest mechanikiem samochodowym, nocą zaś przywdziewa suknie i błyszczy na scenach. Ale faworytką jest Kayden van Eden, która wygrała już wiele konkursów piękności w przeszłości. Tegoroczna wygrana nie jest jednak pewna, bo Kayden właśnie znajduje się w trakcie zmiany płci… „Królowe nocy…” to być może jeden z najmocniejszych południowoafrykańskich komentarzy odnośnie kobiecości, tożsamości i wrażliwości.
Festiwale, nagrody m.in.:
2011: MF Dokumentalny Encounters – nagroda publiczności, MFF Atlanta

DROGA DO RAJU (SUR LA ROUTE DU PARADIS)

reż. Uda Benyamina
Francja 2011, 43 min
scenariusz: Uda Benyamina, Malik Rumeau
zdjęcia: Michaël Capron

Leila i jej dwoje dzieci Sarah i Bilal, opuścili swój kraj, aby przenieść się do Francji. Jako nielegalna imigrantka, Leila mieszka w przyczepie i stara się dołączyć do męża rezydującego w Anglii. Pragnie zapewnić swoim dzieciom lepsze życie i stara się je chronić za wszelką cenę. Gdy wreszcie trafia na ślad męża i ma już pieniądze potrzebne na wyjazd, pętla nielegalnej imigrantki znowu zaciska się na jej szyi.
Festiwale, nagrody m.in.:
2012: MFF Frankofońskich w Namur – Nagroda jury w międzynarodowym konkursie
2011: MFF Dubaj – nagroda Muhr Arab Short dla najlepszego filmu krótkometrażowego, Nagroda krytyków filmowych
2011: MF Krótkometrażowych Filmów Śródziemnomorskich w Tangerze – Nagroda specjalna

TAKI SIĘ URODZIŁEM (BORN THIS WAY)

scen., reż. i zdj. Deb Tullman, Shaun Kadlec
USA, Kamerun 2013, 82 min
muzyka: Jean Jeanrenaud

Poetycki obraz podziemnej społeczności homoseksualistów w Kamerunie, która zmaga się z postępującym nawrotem homofobii i naruszaniem praw człowieka. Nie ogranicza się tylko do pokazywania ciemnej strony ich życia, ale także próbuje odpowiedzieć na pytania: Kim są? Czego pragną? I jak im się żyje w nowoczesnej Afryce? Kamerun jest krajem, w którym odnotowano największą liczbę aresztowań za homoseksualizm. Do więzienia można trafić na pięć lat za nieodpowiedni strój. Prawo zakazujące homoseksualizmu wywodzi się jeszcze z czasów kolonialnych. Przez lata pozostawało martwymi przepisami, teraz jednak egzekwowane jest bezlitośnie. Podążając za czterema gejami, kamera śledzi ich codzienne życie w kraju pozbawionym demokracji i praw człowieka, gdzie za swoje poglądy są bestialsko bici i pozbawiani wolności. Film pokazuje ich działanie w ukryciu, gdzie walczą o prawo do miłości i godnego życia.
Festiwale, nagrody m.in.:
2013: MFF Berlinale, MFF Human Rights Watch, MFF Outfest – najlepszy dokument